Een eenwieler is, het woord zegt het al, een fiets met één wiel. Een eenwieler heeft bijna nooit een freewheel, waardoor de berijder moet blijven trappen om te rijden. Veelal ontbreekt een fietsketting en zijn de cranks rechtstreeks vastgezet op de as van het wiel. Eenwieleren is Nederlands jongste wielersport.
De geschiedenis van de eenwieler begint met de uitvinding van de fiets. De Duitser Karl Drais (1785-1851) maakte het ontwerp van de loopfiets: een houten balk met twee wielen en een stuurmechanisme. De voortbeweging gebeurde door je met de voeten op de grond af te zetten. Hij introduceerde zijn Draisine in 1818 in Parijs. Het verbeterde ontwerp door cranks (krukken) en pedalen aan het voorwiel toe te voegen, noemde men een Velocipede. Het eerste vervoermiddel in massaproductie was de Michaux Velocipede in 1865. Rond 1870 ontwierp James Starley een unieke fiets die de hoge bi wordt genoemd (Engels: penny farthing) en die is opgebouwd uit een zeer groot voorwiel en een klein achterwiel. De hoge bi werd aangedreven met pedalen die met cranks aan de as van het voorwiel zaten. Het is deze fiets die de inspiratie vormde voor de ontwikkeling van de eenwieler.
Het achterwiel van de hoge bi kon nog weleens de lucht in gaan wanneer de rijder probeerde te remmen. Dit inspireerde sommigen ertoe uit te proberen hoelang ze met het achterwiel omhoog konden rijden en zo werd ontdekt dat het mogelijk is om met een hoge bi langdurig op het voorwiel te rijden. Toen was het nog maar een kwestie van het achterwiel met bijbehorend frame verwijderen, en de eenwieler was geboren! Een extra aanwijzing hiervoor kan gevonden worden in afbeeldingen van eind negentiende eeuw van eenwielers met grote wielen.
Omdat eenwielers meer vaardigheid vereisen dan gewone fietsen, werden ze aanvankelijk vooral bereden door entertainers. Vanaf het midden van de 20e eeuw nam het recreatieve en sportieve gebruik van eenwielers steeds meer toen. Enthousiaste eenwielrijders zetten fabrikanten er in de loop der jaren toe aan om nieuwe ontwerpen te bedenken, zoals zadelloze eenwielers en hoge eenwielers (de giraffe). (vrij naar: https://nl.wikipedia.org/wiki/Eenwieler)